Groenbemesters zijn ideaal om de kwaliteit van je grond te verbeteren. De planten leveren organische stof en de wortels maken de grond luchtig. Vlinderbloemigen halen stikstof uit de lucht wat een goede bemesting voor de grond is. Grassen kunnen juist kalium omhoog halen en beschikbaar maken voor andere planten. De éénjarige planten en de planten die ’s winters doodvriezen vormen vanzelf een mooie mulchlaag voor het volgende jaar. De meerjarige planten en grassen moeten afgemaaid en ondergewerkt worden.
Hier de meest gebruikte groenbemesters op een rijtje.
Vlinderbloemigen (stikstofvastleggers)
Klavers
Klavers zijn vlinderbloemigen en kunnen dus stikstof uit de lucht opnemen. Klavers groeien in het begin langzaam, dus ze moeten op een onkruidvrije grond gezaaid worden. Er zijn meerdere soorten klaver. Witte klaver is een goede stikstofbinder, maar levert niet zo veel organische stof. Wordt vooral gebruikt als ondergewas in graanvelden en boomgaarden. Rode klaver geeft wel veel organische stof, maar is minder geschikt als ondergewas (teveel concurrentie). Incarnaatklaver (Franse klaver) heeft bloedrode bloemen en kan goed in natuurlijke tuinen gebruikt worden als bijen- en hommelplant.
Lupine
Lupine is een éénjarige vlinderbloemige die goed stikstof vastlegt en weinig problemen geeft. De flinke zaden hebben voor de kiem wel wat vocht nodig. De soort die bitterstofvrij is kan ook als veevoer gebruikt worden. Blauwe en witte lupine vragen wat zwaardere grond, de gele lupine wordt meestal gebruikt om lichte, zure gronden te verbeteren.
Seradella
Een éénjarige vlinderbloemige, een kruipende plant. Goed geschikt voor lichtere gronden en waar weinig onkruid verwacht wordt (omdat seradella nogal traag opkomt). Bloeit langdurig en de lange penwortels zorgen voor drainage.
Luzerne
Ook wel Franse klaver genoemd, of alfalfa. Vooral geschikt voor zware gronden vanwege de diepe wortels, die zelfs zink uit de grond beschikbaar kunnen maken. De grond moet voor het zaaien diep losgemaakt worden. Luzerne is meerjarig, dus je kunt er meerdere jaren van profiteren, of het eerder afmaaien en onderspitten.
Kruisbloemigen (veel massa, vaak bijenplanten, niet op lichte gronden vanwege knolvoet)
Gele mosterd
Komt heel snel op en groeit snel. Geschikt voor kleine tuinen. Het bevriest in de winter en geeft dan in het voorjaar een mooi zaaibed. Kan ook tussen de groenten gezaaid worden tijdens de teelt, maar niet bij de kolen (ook kruisbloemigen). Wordt ruim 1m hoog.
Grassen/granen (verstikken onkruid, leveren geen stikstof, wel kalium en veel organisch materiaal. Bevriezen niet in de winter, dus moeten ondergespit worden)
(Winter)rogge
Winterrogge zaai je in het najaar, tot eind oktober, en groeit dan in het vroege voorjaar snel uit. Kan daarna gemakkelijk ondergespit worden omdat de wortels niet zo diep gaan. Zomerrogge zaai je pas in het voorjaar, minder opbrengst. Wil je niet spitten dan kan je haver gebruiken, dat wil nog wel eens doodvriezen.
Andere plantenfamilies (andere families dan de groenten, handig in de vruchtwisseling)
Phacelia
Afkomstig uit Californië (uit de bosliefjesfamilie), oorspronkelijk gebruikt als sier- en bijenplant. Bloemen kunnen blauw, rose of wit zijn. Groeit snel op vochtige grond, en sterft na 2 maanden alweer af. Zeer vorstgevoelig, de stengels zakken dan in elkaar.
Boekweit
Lid van de duizendknoopfamilie en vooral populair voor arme zandgronden waar het prima groeit zonder bemesting. Het is ook een eenjarige plant. Doet het ook op zure gronden. Mooie bijenplant.
Bronnen:
- Handboek ecologisch tuinieren – Velt
- De bolster – biologische dynamische zaden, www.bolster.nl
- De bio-tuin – Kreuter/Veltman
Hee Roos, leuk om over deze plantjes te lezen; we zullen ons voordeel ermee doen als we de tuin gaan aanleggen!
groet,
Johannes