2012 is het jaar van de bij. Ik word altijd blij van zoemende bijtjes, maar het gaat niet goed met de bij. Als we niet oppassen wordt het steeds stiller rond de bloemen. En leger op ons bord. Want bijen hebben als bestuivers een belangrijke taak in ons voedselsysteem. Volgens een studie van Klein et al. (2007) is 35% van de wereldvoedselproductie afhankelijk van bestuivers. Samen met de hommel verzorgt de honingbij tussen de 80 en 90% van alle bestuiving in de landbouw (Bron: Jaar van de bij). Dus met z’n allen bloemen planten waar bijen van houden! Lees hier welke je moet hebben en waar je ze vandaan haalt.
Bijenplanten
De lijst van planten waar bijen op afkomen is gelukkig lang, dus er is genoeg keus. Op www.drachtplanten.nl kan je makkelijk voor elke plek (zon, schaduw, zand of klei) geschikte planten vinden.
Voor het gemak heb ik de top 10 van bijenplanten (voor zowel honingbijen als wilde bijen) van fotootjes voorzien:
Zaden kan je bijvoorbeeld bestellen bij de Bolster (biologisch dynamische zaden). Wil je het makkelijk houden dan kan je op de website van Jaarvandebij of bij vitexnatura kant en klare mengsel van bijenzaad kopen.
Twee tips voor het planten van bijenbloemen in stadstuinen:
1. Plant de bijenplanten in groepjes bij elkaar om het de bij makkelijk te maken. Erg goed voor de bijen zijn kruidenhoekjes met rozemarijn, lavendel, kattekruid, marjolein, tijm, venkel.
2. Zorg dat er  het hele jaar door iets te halen is voor de bij. Zeker in de nazomer en vroege herfst kan de bij wel wat extra’s gebruiken. Klimop blijkt daar een hele goeie voor te zijn. Klimop biedt juist laat in het jaar volop nectar en stuifmeel aan talloze insecten. De bloemen worden later gevolgd door bessen die in de late winter en zeer vroege voorjaar rijp worden en een welkome aanvulling zijn op het karige menu van verschillende vogels in dit jaargetijde.
Oorzaak onduidelijk, of houden bijen ook niet van suiker?
Op dit moment verdwijnt er jaarlijks zo’n 20-30% van de bijen, veel meer dan een normale jaarlijkse sterfte van 8% (Bron: jaarvandebij) . Ook in Nederland ligt het cijfer de laatste jaren zo hoog (Bron: www.bijensterfte.nl). Er is nog steeds veel onduidelijkheid over de oorzaak van de grote sterfte. Als de drie belangrijkste oorzaken worden gezien:
- Ziekteverwekkers: de honingbij wordt geparasiteerd door de Varroa-mijt die de bij verzwakt en ook diverse virusziekten overbrengt.  Daarnaast is er ook nog de ziekteverwekker Nosema die in de darmen van de bijen kan voorkomen en de gezondheid aantast.
- Pesticiden: bepaalde bestrijdingsmiddelen zijn erg giftig voor bijen, met name een groep genaamd Neonicotinoiden. Een motie om meer onderzoek te doen naar schadelijke bestrijdingsmiddelen werd afgelopen najaar helaas afgewezen door de kamer (zie Kamer zet 25% van ons eten op het spel). En nog erger, onlangs nam de overheid een besluit waardoor het  gebruik van bij-vriendelijke bestrijdingsmiddelen moeilijk wordt gemaakt (zie Overheid blokkeert het gebruik van bij-vriendelijke middelen in land- en tuinbouw).
- Onvoldoende of eenzijdig voedsel:Â Een bij heeft naast honing ook stuifmeel nodig. Een tekort aan stuifmeel of eenzijdig stuifmeel (van slechts een enkele plant) leidt tot verzwakking van de gezondheid van de bij. De bijenstichting schrijft: ‘Naast honing als energiebron (suiker)…’Â Ik vraag me dan toch af of het verwisselen van honing voor suikerwater niet ook een oorzaak van de verzwakking van de bijen is. Â Honing zit vol gezonde enzymen en mineralen, in suiker zit bijna niks. Maar daar ben ik nog nergens iets over tegengekomen.
Vorig jaar 12 maart zond Zembla een documentaire uit over de mysterieuze bijensterfte, Moord op de honingbij. Zeker de moeite waard om te kijken!
Heel goed om te weten. We gaan binnenkort eindelijk het balkon opknappen, daar kan natuurlijk wel wat groen en fleurigs bijigs in meegenomen worden.
Pff… ik snap niks van de politiek hoor. Dank je weer voor het delen, bij-vriendelijke bloemen planten dus! Leuk idee van de kruiden tuin 🙂
Liefs Florien
Goede actie en interessante info. Is het haalbaar om in een tuin van 500 m2 bijen te gaan houden? Er is veel groen in de directe omgeving, volksmoestuintjes, park en een klein bos. Ben dit van plan te doen als het haalbaar blijkt. Dan ga ik uiteraard eerst een cursus imkeren volgen om goed te weten waar ik aan begin.
Dank voor een reactie. Silvana
Beste Silvana, het lijkt me zeker haalbaar om in zo’n omgeving als je beschrijft bijen te houden. Ik ben verder geen bijenexpert, maar weet wel dat er zelfs in steden steeds meer bijen worden gehouden omdat daar vaak nog meer diversiteit aan bloemen te vinden is dan in grote agrarische gebieden. Ik zou het zeker gaan uitzoeken! Succes!
Witte suiker is eigenlijk vergif. Tot en met bewerkt en er zit niets in. Om te kunnen verbranden in het lichaam rooft het kalk en vitamine van dat lichaam.
Onbegrijpelijk dat imkers die rotzooi aan de diertjes geeft.
Denken is blijkbaar niet voor iedereen toegankelijk.
Sinds ik als kind al er achter kwam dat alle honing gestolen wordt van de bijene
en zij zich de winter moeten doorvechten met die slechte suiker, werd ik woedend
om dat onrecht.
Suiker verzwakt. Dat is bekend bij alle ziekten van de mens ook!!
We zijn geïnspireerd door de bij, en zorgen dat het erf van Streekmuseumkrimpenerwaard
bijvriendelijk wordt, mede door Uw artikel en de bijdrage van Natuur- en Vogelwerkgroep Krimpenerwaard. N.V.W.K.
Leuk om te horen!