Insecten eten, jakkie. Als ik ze op m’n bord zie liggen ben ik er vooral mee bezig dat het lijkt alsof ze elk moment weer kunnen gaan kronkelen. Een paar supermarkten hebben het tevergeefs even geprobeerd: doosjes met maden vlak bij de kassa. Maar die kleine wriemelige beestjes blijven wij westerlingen vooralsnog vooral associëren met bederf en ‘vies’. Ik heb het oprecht geprobeerd toen ik in Thailand was, maar aangezien die gefrituurde sprinkhaan ook nog eens nergens naar smaakte, vond ik het niet meer de moeite waard om m’n best te doen. Totdat ik een tijdje geleden de vraag kreeg of ik energierepen wilde proeven met krekelbloem.
Krekelbloem
Krekelbloem? Ja inderdaad: gemalen krekels. De initiatiefnemers van deze repen met krekelbloem (www.sensbar.com) prezen het aan als de perfecte eiwitbron. Ik vond het een slim idee. Vaak zit er in energierepen vooral heel veel suikers in de vorm van gedroogde vruchten of siroop. Door gemalen insecten te gebruiken krijgt zo’n reep meteen veel meer voedingswaarde. Dus ik was nieuwsgierig wat ze er van gemaakt hadden. Ik kreeg 4 repen thuisgestuurd. Wat ik er van vond lees je verderop.
Jij eet allang insecten, zonder dat je het weet
Maar eerst wil ik toch nog even kwijt dat insecten eten normaler is dan je denkt. Ook voor jou en mij, kwam ik tot mijn verbazing achter. Want ondanks dat boeren en tuinders tegenwoordig hun best doen om gewassen tegen insecten te beschermen en groenten en fruit zo schoon mogelijk aan te leveren in de supermarkt, krijgen we de insecten via omwegen toch binnen. Zo worden de minder mooie appels of groenten gebruikt voor fijngemalen producten zoals appelmoes of tomatenketchup. En daar zitten dan meestal wel wat fijngemalen insecten tussen. Er is berekend dat we zo’n 500 gram insecten per jaar binnenkrijgen zonder dat we het weten (Bron: Het insectenkookboek, 2012). Vroeger was dit nog veel meer. Ik heb zelfs wel eens ergens gelezen dat dat als één van de redenen werd aangevoerd waarom de mensen in India die vegetarisch eten vroeger toch voldoende dierlijke nutriënten binnenkregen zoals vitamine B12. Namelijk via restjes aarde en insecten op hun groenten.
Of dat echt zo is weet ik niet, maar ik begin nu wel te snappen waarom insecten worden aangeprezen als de beste en meest duurzame eiwitbron ter wereld. Bij veel traditionele volkeren staan ze al eeuwenlang op het menu. En nu nog. Geschat wordt dat zo’n 2 biljoen mensen insecten eten heel normaal vinden. Zo eten ze in Mexico bijvoorbeeld met plezier gepofte mieren in de bioscoop en in China zijn de poppen van de zijderups een delicatesse. Behalve dat het een kwestie van smaak blijft, zijn er goeie argumenten om insecten aan je menu toe te voegen.
3 redenen om insecten te eten
Duurzaam
Insecten zijn een bron van voedingswaarde die weinig kost aan grondstoffen en energie en relatief veel oplevert. Ze kosten minder land, minder water en minder voedsel om te produceren dan welke andere dieren dan ook. Ze kunnen namelijk vaak eten wat anders als afval weggegooid zou worden. Bijvoorbeeld granen of groenten die niet goed genoeg zijn voor menselijke consumptie. Of nog makkelijker: gras (het voer van sprinkhanen).
Omdat ze koudbloedig zijn zijn insecten heel efficiënt in het omzetten van het voedsel dat ze eten in nuttige eiwitten. Krekels bijvoorbeeld hebben 12 keer minder eten nodig dan koeien om dezelfde hoeveelheid eiwitten te produceren. Insecten planten zich daarnaast heel snel voort en creëren daardoor snel grote populaties. Ze zijn dan ook de meest succesvolle diergroep op aarde met zo’n 1 miljoen soorten.
Gezond
Insecten zitten vaak vol met voedingswaarde. Ze zijn rijk aan eiwitten en goeie vetten. Bovendien zijn de eiwitten volwaardig; ze bevatten alle 9 essentiele aminozuren. Dit in tegenstelling tot de meeste plantaardige eiwitten. Afhankelijk van welke soort insect kan het eiwitgehalte uiteenlopen van 20 tot 75 %. Bij rundvlees varieert dat van 40 tot 75 %. De verteerbaarheid van de insecteneiwitten is hoog: 78 tot 99 % word door ons lichaam opgenomen en insecteneiwitten zijn daarom een goede bron van essentiële aminozuren.
Insecten zijn ook rijk aan mineralen, vooral veel ijzer, meer zelfs dan in rundvlees. Daarnaast bevatten ze vaak ook aardige hoeveelheden calcium en zink. Krekels bevatten bijvoorbeeld twee keer zoveel ijzer als spinazie. Ze zijn ook een goede bron van B-vitaminen. Zeker B12 is interessant, aangezien we dat alleen uit dierlijke bronnen binnen kunnen krijgen. Volgens SENS kan je de dagelijks aanbevolen hoeveelheid vitamine B12 (2,6 mcg) binnenkrijgen door ongeveer 10 gram gedroogde krekels te eten. Als dat echt zo is zou dat een interessante optie zijn voor vegetariërs (zie het volgende kopje). In het Insectenkookboek las ik overigens iets anders: daar wordt gezegd dat vitamine B12 juist de enige B vitamine is die niet zo veel voorkomt in insecten: die is alleen gevonden in pauwoogrupsen.
Ethisch
SENS bepleit dat het eten van insecten ethisch verantwoord is, misschien zelfs voor vegetariërs en veganisten, omdat insecten door hun simpele centrale zenuwstelsel geen pijn voelen. Bovendien gaan insecten in ‘winterslaap’ (of hibernatie) als de omgevingsfactoren rottig worden; daarbij verlangzamen alle metabolische processen. Door de temperatuur te laten zakken en ze te laten bevriezen kunnen ze op een pijnloze manier sterven. Of dat voor veganisten genoeg reden zou zijn om insecten te gaan eten betwijfel ik, maar als duurzaam alternatief voor vlees zie ik insecten wel zitten.
Energierepen met volkoren krekelbloem
De krekelbloem die in de repen gebruikt wordt is niet een geraffineerd product, maar met recht ‘volkoren’ te noemen. De hele krekel zit er in. De krekels worden gekoeld, dan gewassen, dan verhit om bacteriën te doden, en dan vermalen tot krekelbloem. Maar dus niet ‘rauw’. De krekelbloem smaakt eigenlijk nergens naar, aldus SENS. Precies. Maar in dit geval in de repen is dat niet zo erg omdat ze als vulling en eiwitbron gebruikt worden en gecombineerd worden met andere ingrediënten die smaak geven. Daarom vind ik deze manier van insecten gebruiken ook zo’n goed idee!
De eiwitrepen bevatten door de krekelbloem 20 gram volwaardig eiwit. Dat is een ideale portie voor het menselijk lichaam om per keer te verwerken. 30 gram van de 100 gram bestaat uit gezonde vetten. Daarnaast bevatten de repen alleen maar natuurlijke ingredienten, en wat vooral interessant is: zo weinig mogelijk koolhydraten. In de eiwitrepen wordt zo min mogelijk agavesiroop gebruikt. Wel jammer dat ze voor agave kiezen; dat bevat veel fructose. In de energierepen zitten dadels als zoetmaker. Door de toevoeging van psyllium vezels worden de suikers die er in zitten langzamer in het bloed opgenomen, waardoor de energie over een langere periode verspreidt wordt en je langer ‘vol’ blijft. Handig als tussendoortje dus.
Nou genoeg over de inhoud. Hoe smaken ze?! Ook niet onbelangrijk. Deze 4 repen kreeg ik thuisgestuurd:
2 energierepen in de smaken:
- Pure chocola & sinaasappel (ingredienten: dadels, cashewnoten, 100 % chocolade, krekelbloem, cacaopoeder, psyllium, sinaasappelschil, sinaasappelextract
- Ananas & kokosnoot
2 eiwitrepen:
- Pure chocola & sesam (ingredienten: sesamzaden, krekelbloem, hennep poeder, cacao boter, cacaopoeder, agave siroop)
- Pindakaas & kaneel
Om eerlijk te zijn was er maar 1 reep van de 4 die ik lekker genoeg vond om nog een keer te willen eten, namelijk de energiereep met pure chocolade en sinaasappel. Dat was de enige waarvan ik meteen door wilde eten. Echt een lekkere chocolade smaak, met een vleugje sinaasappel wat ik een lekkere combi vind. En de textuur is lekker stevig maar ook smeuïg genoeg. Dat is wat er bij de andere repen vooral miste. De eiwitrepen waren veel te droog in de mond. Meer vet zou ik zeggen! Ik hoop dat ze dat advies opvolgen, want de repen zijn nog in ontwikkeling en komen naar verwachting in december op de markt. Als je ze daarbij wilt helpen kan je de kickstarter campagne steunen die nog 3 dagen duurt!
IS die krekelbloem ook ergens t ekoop? Ik zou zeggen: zelf maken! Want ik zit niet te wachten op agavesiroop, en evenmin op sinaasappelextract en dadels.
Zijn ze trouwens bio, die repen?
Hoi Petra, ja dat was mijn reactie ook al! Dus ik heb ze gevraagd om de krekelbloem, maar volgens mij hebben ze dat nog in beraad en kan je het nu nog niet kopen ergens. Bio ga ik checken.
Hoi Petra, de repen zijn biologisch en ook de krekels worden op een biologisch verantwoorde manier gekweekt. De krekelbloem is nu nog niet te koop helaas…
https://www.tinyfoods.nl/winkel/krekel-eiwitpoeder/krekel-eiwitpoeder/
Tinyfoods heeft krekeleiwitpoeder,.
Insecten worden steeds vaker aangeprezen als duurzame bron van eiwitten en andere gezonde voedingsstoffen. Echter, er zitten ook nadelen en mogelijke grote gezondheidsrisico’s aan het consumeren van gekweekte insecten, insectenmeel of insectenpoeder dat nu wordt verwerkt in een grote verscheidenheid aan bewerkte voedingsproducten. Enkele van de nadelen en risico’s zijn:
* In insecten zit de stof chitine, die een beetje giftig is en niet door onze darmen kan worden verwerkt. Chitine is een harde polysacharide (polymeer) in het skelet en de schilden van insecten. Van Chitine is bewezen dat het onder andere kanker kan veroorzaken en verergeren!
* Mensen die een schaal- of schelpdierenallergie hebben of allergisch zijn voor huismijt, zijn soms ook allergisch voor insecten. Mensen die hier last van hebben en niet van dit risico op de hoogte zijn, kunnen vervelende symptomen of zelfs een allergische shock of -aanval krijgen.
* De meeste gekweekte insecten zijn genetisch gemanipuleerd en worden gevoed met inferieur voedsel (hoe goedkoper hoe beter) waar hormoonverstoorders en gifstoffen in kunnen zitten.
* Door intensieve kweek kunnen dezelfde problemen ontstaan als bij intensieve veehouderij: zoals ziekten en mestoverschot. Mogelijk kunnen ze nieuwe onbekende ziekten met zich mee brengen.
* Er zit in sommige soorten insecten meer cholesterol dan in vlees, omdat het grotendeels orgaanvlees is.
* Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat de meeste insecten parasieten met zich meedragen en na het verwerken tot humane voeding deze parasieten op mensen en dieren kunnen overbrengen. Deze parasieten vormen een serieuze bedreiging voor zowel mensen. De gastheer wordt geïnfecteerd door de opname van oöcyten, en de infectie uit zich voornamelijk in gastro-intestinale symptomen (waterige diarree). Daarnaast kunnen de parasieten diverse ziekten en chronische gezondheidsklachten veroorzaken.
* In verwerkte insecten zitten tannines, die onoplosbare complexen vormen met eiwitten en hun biologische beschikbaarheid verminderen.
* In insecten zitten ook fytaten en oxalaten, die de opname van mineralen als calcium, zink, mangaan, ijzer en magnesium verminderen. Daarnaast verstoren saponinen de vertering van eiwitten, verminderen zij de absorptie van vitaminen en mineralen en worden zij in verband gebracht met hypoglykemie (een te laag bloedglucosegehalte).
* Alkaloïden, aanwezig in talrijke geleedpotigen, zijn boven een bepaalde dosis giftig voor de consument, en ook cryptotoxische insecten zijn riskant. Hun consumptie moet worden vermeden omdat zij steroïde hormonen bevatten zoals testosteron, dat in sommige kevers aanwezig is. Regelmatige consumptie van deze insecten kan leiden tot groeiachterstand, hypofertiliteit, vermannelijking bij vrouwen, oedeem, geelzucht en leverkanker, zo blijkt uit een studie.
* Krekelmeel zet mogelijk aan tot overconsumptie en overgewicht. Want 100 gram krekeleiwit is namelijk meer dan 500 Kcal.
Meer informatie over de nadelen en gezondheidsrisico’s van insecten eten, staat in dit artikel: https://she.health/wat-zijn-de-risicos-van-insecten-in-je-eten/