Met eetbare bloemen in je tuin geef je jezelf een dubbel kado: het plezier van er naar kijken en het genot van ze op te eten! En ze zijn ook nog eens goed voor de balans in je tuin. Nou is de smaak van de meeste bloemen niet heel uitgesproken, maar de kleur en schoonheid van een bloem maken van elk gerecht een plaatje.
Door de milde smaak van de bloemen kan je ze behalve op salades en hartige gerechten ook prima gebruiken op zoete uitspattingen en zomerse taarten. De blauwe borage-bloemetjes staan bijvoorbeeld prachtig op donkere chocola of op een roze laag van vers zomerfruit. Ik kan niet wachten tot de eerste aardbeien en bessen weer rijp zijn!
Voldoening van zaaien
Maar voor het zo ver is moet er eerst gezaaid worden. Zaaien vereist bij mij altijd een vorm van daadkracht. Je moet er even de tijd voor nemen om de grond goed voor te bereiden en te zorgen dat de zaadjes de juiste omstandigheden hebben om te ontkiemen. Die rust ontbreekt vaak in het drukke leven van alledag. Even snel een plantje in de grond zetten levert sneller resultaat. Maar zaaien geeft wel meer voldoening. Als je de eerste sprietjes boven de grond ziet komen kan het niet anders dat je hart een sprongetje maakt. Het is de natuur weer gelukt! Met een beetje hulp van mij ;-). Bovendien heb je voor hetzelfde geld veel meer oogst uit zo’n heel zakje zaad.
Lekker variëren ook goed voor de tuin
Onderstaande planten behoren allemaal tot een andere plantenfamilie. En dat is goed voor je tuin omdat verschillende plantenfamilies verschillende functies in de tuin hebben. Schermbloemigen (zoals dille) zijn bijvoorbeeld heel belangrijk om roofinsecten aan te trekken, die minder gewenste beestjes zoals luizen voor je verorberen. Allium-achtigen zoals knoflook bieslook geven weer stofjes af die schimmels weren (geen wonder dat knoflook ook in ons lichaam een schimmelwerende, antibacteriele en antivirale werking heeft). Variatie in plantenfamilies is één van de belangrijke principes in de permacultuur.
Vaste planten met eetbare bloemen
Heb je geen tuin dan kun je onderstaande planten ook prima in potten of in een bak zaaien. Alleen het komkommerkruid wordt daar misschien iets te groot voor. Heb je toch geen tijd om te zaaien, dan kan je natuurlijk ook plantjes kopen en die in de grond zetten. Wil je het jezelf nog gemakkelijker maken dan kan je ook voor vaste planten kiezen die elk jaar opnieuw weer eetbare bloemen leveren. Goeie keuzes zijn dan: bergamot, daglelie, rozen, dropplant (agastache), roomse kervel of salie. Deze bloemen zijn ook allemaal zeer geliefd bij bijen en vlinders. Heel gezellig dat gezoem in je tuin!
Top 5 eetbare bloemen om zelf te zaaien
Ook onder de eenjarige planten zijn er heel veel met eetbare bloemen, maar ik heb voor jullie 5 planten uitgekozen waarvan je zowel het blad als de bloemen in de keuken kunt gebruiken. Het zijn allemaal redelijk makkelijk te kweken, dus resultaat gegarandeerd. Zeker als je ze nog wat extra liefde en aandacht meegeeft ;-).
1. Oost-indische kers
Oost-Indische kers is echt een geweldige plant in de tuin. Het groeit als een tierelier, trekt bijen aan en houdt luizen weg bij fruitbomen. Zowel de bladeren als de bloemen zijn eetbaar en van de zaden kun je een soort kappertjes maken. En extra handig: slakken lusten ze niet. Als je oostindische kers zaait word je beloond met een zee aan pittige groen blad en prachtige oranje bloemen die elk bord opfleuren. Het is een eenjarige plant die bloeit van juni tot de vorst invalt. Er zijn rankende en niet-rankende soorten. Dus heb je iets waar het tegenaan kan groeien, grijp je kans om het met oostindische kers te laten begroeien! Er zit ook nog eens veel vitamine C in en het is stimulerend voor de spijsvertering. Alles van deze plant werkt verwarmend, reinigend en slijmoplossend.
Zaaien: zaaien vanaf mei in de volle grond. Druk de zaden in de grond met een flinke afstand van elkaar (zo’n 30 cm). Staat het liefst zonnig of in halfschaduw. Je kunt kiezen voor rankende oostindische kers die als klimmer in een mum van tijd overal tegen op klimt, of voor niet rankende als je liever wil dat het laag blijft.
Borage/komkommerkruid
De bloemetjes van komkommerkruid doen het geweldig op elk gerecht, van salades tot brownies of ook leuk: ingevroren in ijsblokjes. De blauwe of roze bloemetjes smaken een beetje naar komkommer en zijn ook een liefhebberij onder hommels en bijen. De bladeren kan je trouwens ook vers in salades eten, pluk dan vooral het jonge blad. Of je kunt het blad koken als een soort spinazie. Je moet wel wat plek hebben als je deze plant wilt zaaien want hij kan zo 1 meter hoog worden en behoorlijk breed. Voordeel is dat borage weinig eisen stelt en het in praktisch alle grondsoorten goed doet.
Borage is rijk aan mineralen en bevat een hoog kaliumgehalte. Bovendien is het een van de weinige bronnen van GLA (gammalinoleenzuur), een omega-6 vetzuur dat heel belangrijk is voor de hersenen. Ook leuk om te weten dat borage vroeger gebruikt werd om beter te kunnen dromen en neerslachtigheid zou verdrijven. In de 16e eeuw werden de bloemen aan salades toegevoegd om “de geest blij te makenâ€. Een Grieks spreekwoord is: “Ego Borago gaudia semper ago†: Ik bernage, breng courage. Nou, als dat geen daadkracht oplevert weet ik het ook niet meer!
Zaaien: vanaf midden mei in de volle grond, bij voorkeur in halfschaduw.
Dille
Dille is een eenjarig keukenkruid met een heerlijk aroma dat het in de keuken vooral bij vis, sauzen en salades goed doet. In de tuin wordt het een mooie luchtige plant met geveerd blad. Meestal wordt alleen het jonge geveerde bald gebruikt, maar als je dille laat bloeien zijn de gele schermbloemen ook prachtig om een gerecht mee op te fleuren. Dille is krampstillend en verbetert de spijsvertering en werkt ontspannend.
Zaaien: Dille kan je vanaf begin mei buiten zaaien. Het liesft direct op de plek van bestemming want het houdt niet zo van overplanten. Dille staat graag op een plekje in de zon, liever niet teveel in de wind.
Bieslook
Bieslook behoort tot dezelfde familie als uien en knoflook, maar de smaak is een stuk milder. De stengels zijn ideaal om een salade of smeersels een pittige touch mee te geven. De mooie paarse bloemen zijn een stuk milder en staan prachtig op een roomsoepje of door de salade. Gebruik bieslook het liefst vers en rauw. Als je het kookt verliest het veel smaak. Bovendien bevat het veel vitamine C en dat vervliegt snel.
Zaaien: De zaadjes van bieslook kan je aan het eind van het voorjaar (eind mei) direct in de volle grond zaaien. In het kiemstadium is het belangrijk om de grond van de moestuin goed vochtig te houden. Bieslook doet het eigenlijk op iedere plek in de tuin, zowel in de schaduw als in de volle zon.
Rucola
Rucola is heel makkelijk zelf te zaaien en te oogsten; dan heb je het altijd bij de hand om je salades een extra kick te geven. Je kunt Rucola bijna jaarrond zaaien, zowel in lente, zomer en in de herfst. Ze groeit heel snel en je kunt er dus ook snel blaadjes van oogsten. In de zomer schiet rucola wel snel door, maar niet getreurd want de bloemen kun je ook eten! Rucola bevat veel foliumzuur en ijzer die helpen bij het vrijmaken van energie.
Zaaien: Rucola groeit op alle grondsoorten maar wel het liefst op vochtige grond. Voorkom dat de grond uitdroogt, want als de plant te veel zon of te weinig water krijgt, wordt de smaak van rucola bitter. De bitterheid hangt ook af van het soort ras. In de voorjaars- en herfstteelt zaai je rucola het liefst op een zonnig plekje, in de zomerteelt juist iets meer in de halfschaduw.
Zaaitips
- Week zaden ongeveer 24 uur voor voordat je gaat zaaien, dan ontkiemen ze sneller
- De grond moet je voor het zaaien met een hark fijnharken tot je een laag van fijn zand heb om de zaadjes goed te kunnen verspreiden. Dat lukt alleen als de grond droog is. Zolang kleigrond nog aan je laarzen plakt is het nog te nat om te zaaien. Als het nadat je gezaaid hebt gaat regenen is dat ideaal; maar te veel nattigheid is ook weer niet goed. Kieskeurige rakkers, die zaadjes. Komt de regen niet, dan kan je die natuurlijk nabootsen met de gieter. Gebruik dan wel een sproeikop zodat je de zaadjes niet wegspoelt.
- Zaai zo diep als het zaad groot is. Zorg in ieder geval dat het zaad goed met grond bedekt is zodat het niet uitdroogt. Heel fijn zaad kan je het beste mengen met wat zand zodat je het beter kunt verspreiden. Je bedekt het dan alleen met wat fijn zand. Druk de grond aan na het zaaien, zodat het zaad goed ingebed ligt in de grond; anders droogt het uit.
- Zaden van planten die oorspronkelijk uit deze streek komen ontkiemen beter als je ze eerst een paar weken (of dagen) in de diepvries legt (daarmee boots je de winterperiode na). Dit geldt in ieder geval voor schermbloemigen en de amaranthfamilie (bijv. spinazie).
Ja leuke tips! Inspirerend. Ga zo door.