Van mond tot kont: wat je ontlasting je kan vertellen over je gezondheid

Jullie hebben nog een sappig verhaal tegoed. Alhoewel, sappig, dat ligt er aan of het goed is. Je ontlasting, wel te verstaan. De vorm, consistentie, maat, kleur en het ritme van je ontlasting zegt namelijk veel over de staat van je spijsvertering. En de staat van je darmen heeft weer alles te maken met je immuunsysteem, dat voor een groot deel (zo’n 80%) in je darmen huist. En in deze tijd van het jaar is een goedwerkend immuunsysteem helemaal geen overbodige luxe.

In mijn blog Ziek zijn begint in je darmen kan je lezen hoe belangrijk een gezonde darmflora is voor je immuunsysteem. Maar hoe weet je hoe het gesteld is met het bacterie-leven in je darmen? Door even een blik op je uitwerpselen te werpen kan je een hoop leren over de staat van je verteringssysteem en daarmee je gezondheid in het algemeen.

Plateau of plons

Gezien dit onderwerp moet ik meteen even een punt inbrengen dat me al geruime tijd dwarszit; dat de plateau-wc’s beginnen uit te sterven. Alleen bij mijn ouders in huis waar de inrichting nog in originele 70s staat verkeert kan ik nog moeiteloos mijn productie bestuderen. Maar verder plonst wat je achterlaat overal meteen in het water. In Frankrijk zijn ze zelfs niet eens te koop! Om begrijpelijke redenen; op zo’n plateau ligt het veel meer te stinken dan direct in het water. Maar toch; het blijft jammer om niet te kunnen zien wat je geproduceerd hebt. Gelukkig zijn er ook nog aanwijzingen voor plons-wc’s: hoe het klinkt als het in het water valt, en of het een ‘drijver’ of een ‘zinker’ is (onderaan deze blog kan je lezen wat dat te zeggen heeft…). Genoeg aanknopingspunten dus!

Om het allemaal meteen maar visueel te maken zie je hieronder een classificatie van de soorten ontlasting die je kunt hebben:

(Bron: gapsdiet.com)

Type 1 is het langste in je darmen geweest en kost meestal veel moeite om er uit te krijgen. Type 7 valt in de categorie ‘racekak’ en dat kan wel eens misgaan zo makkelijk dat het gaat. Type 4 is de ‘holy grail’ onder de ontlasting, daar streven we naar! Je hebt duidelijke aandrang, maar niet onbedwingbaar, het glijdt er zonder te hoeven persen uit (het is zacht en in één vorm), het valt op een rustige manier in het water (geen bommetjes) en zinkt langzaam. En niet onbelangrijk: het levert na afloop een gevoel van opluchting op! (Bron Gaps diet).

Dagelijks ritueel

Persoonlijk ga ik elke ochtend voor dat gevoel van opluchting, na het ontbijt om precies te zijn, en als het niet komt is m’n dag echt een stuk minder geslaagd (ziehier de redenen dat ik op ochtendafspraken nog wel eens aan de late kant wil zijn 😉 ). ’s Ochtends je ontlasting er uit laten is ook onderdeel van het ideale plaatje. Al verschilt het ideale poepritme natuurlijk van persoon tot persoon. In reguliere gezondheidskringen wordt een ritme van 3 x per week ontlasting als normaal gezien als het maar regelmatig is. Maar uit meerdere hoeken komt toch de boodschap dat het beter is om minimaal één keer per dag ontlasting te lozen (Weston A. Price foundation, ayurveda, dr. Mercola, bron). Hoe langer ontlasting in je darmen blijft, hoe meer mogelijkheid er namelijk is voor de gifstoffen om in je bloedbaan te komen.

Ontlasting bestaat voor 75 % uit water. De rest is een combinatie van onverteerbare voedingsresten, stoffen die door het lichaam worden afgescheiden (bijvoorbeeld galvloeistof en enzymen, maar dus ook giftige stoffen die we binnen kunnen krijgen), vezels, dode lichaamscellen, dode bacteriën vanuit de darmflora, vet (o.a. cholesterol), zout, slijm, proteïne en ook levende bacteriën. Gewoonlijk kost het het lichaam ergens tussen de 18 tot 72 uur om voedsel om te zetten in ontlasting en uit het lichaam te werken (Bron: What you see in the toilet… Dr. Mercola). Bij diaree is het te snel gegaan waardoor het lichaam niet genoeg water heeft kunnen absorberen; bij verstopping is er juist te veel water geabsorbeerd.

Verstopping

Veel mensen hebben last van verstopping; zeker op momenten dat het normale ritme verstoord is (ik ben vast niet de enige die standaard een zak gedroogde pruimen in de vakantie-outfit stopt). Verstopping is een teken dat je darmflora niet optimaal functioneert. De goede darmbacteriën zoals bifidobacteriën spelen een belangrijke rol bij het vormen van goede ontlasting. De bacteriën produceren enzymen en andere actieve stoffen die de darmwand stimuleren om mucus te maken voor het vormen van de ontlasting. Ook geven ze de darmen het sein om de ontlasting naar buiten te werken als het klaar is (Bron: Gut and psychology syndrome, N. Campbell-McBride).

Trouwens, even tussendoor nu we het over die bacteriën hebben; als die goed hun werk doen hoort het ‘ontsnappen van gas’ daar gewoon bij. Voor mensen met een gezonde darmflora is het heel normaal om zo’n 14 keer per dag te winden (en geloof me: die zitten beter in de wijde wereld dan in het nauwe gat!). Gelukkig dat 99 % daarvan geurloos is… (Bron: What you see in the toilet… Dr. Mercola).

Oorzaken voor verstopping kunnen verder zijn:

- Te weinig vezels in je voeding ( te weinig groenten en fruit inclusief de vezels, dus niet alleen vruchtensapjes). Je hebt minimaal 35 gram vezels per dag nodig.

– Te weinig voedingsenzymen in je menu: enzymen zitten in rauw voedsel, maar gaan ter ziele bij verhitting boven de 50 graden. Een ander argument dus om bij elke maaltijd iets rauws te eten (lees ook De rauwe waarheid over raw food).

- Onvoldoende lichaamsbeweging: lichaamsbeweging stimuleert de bloedcirculatie en de werking van je ingewanden, waardoor je darmen beter bewegen.

- Medicijnen zoals veel pijnstillers en antidepressiva, maar ook overmatig gebruik van laxeermiddelen; eerst geven ze verlichting maar als je ze langdurig gebruikt worden je darmen lui en kan het heel lang duren voordat die weer hun eigen ritme te pakken hebben. Dit geldt zelfs ook voor natuurlijke middelen als senna en cassia (Bron: Natural constipaton relief remedies, Dr. Mercola).

– Voedselallergieën. Gluten kunnen zowel verstopping als diarree veroorzaken als je er gevoelig voor bent. De gluten kunnen je eten tot een onverteerbare bal maken. De onverteerde gluten triggeren het immuunsysteem om de wand van je dunne darm aan te vallen wat tot symptomen kan leiden als diarree, verstopping, misselijkheid en buikpijn. Zeker voor mensen met een prikkelbare darm worden gluten afgeraden. Als dit lang voortduurt kan de dunne darm zo beschadigd raken dat nutriënten niet meer goed opgenomen kunnen worden, met name calcium en ijzer (Bron: dr. Mercola).

- Lang op de wc zitten drukken met een boekje erbij is ook niet aan te raden. Er kan dan te veel druk op het anusgebied komen, wat juist tot aambeien kan leiden of ze verergeren. Er doen ook steeds meer geluiden de ronde dat het zitten op een wc-pot eigenlijk helemaal niet zo optimaal is voor het produceren van goede drollen. Een hurkende houding past veel beter bij de anatomie van onze darmen… (zie For best toilet health: squat or sit?, Dr. Mercola).

Natuurlijke hulpmiddelen tegen verstopping:

Aanpassingen in het dieet kunnen milde verstopping meestal verhelpen; eventueel aangevuld met probiotica. Als je heel ernstige darmklachten hebt, zou ik aanraden om je in het GAPS-dieet te verdiepen (lees ook mijn blog Een gezonde darmflora met het Gaps-dieet). Dat is speciaal gericht op het herstellen en opbouwen van een goede darmflora. Voor meer korte-termijn-oplossingen kan je de volgende dingen proberen:

- Psyllium vezels zijn supergoed voor je darmen, mede omdat het adaptogene vezels zijn. Dat wil zeggen dat ze je ontlasting zachter maken als je verstopt bent, en juist vaster als je te dunne poep hebt. De vezels kunnen ook helpen de dikke darm te reinigen en het vermindert de eetlust. Psyllium vezels (vlozaadvezels) kunnen wel 20 x hun eigen gewicht aan water opnemen; dus zorg wel dat je voldoende drinkt als je ze gebruikt.  Begin met 1 theelepel voor de maaltijd.

- gefermenteerde producten zijn heel goed voor het bacterie-leven in je darmen (lees ook Zuurkool bomvol goede bacteriën) en/of een goed probioticum

– een glas lauw water (eventueel met wat citroensap erin) op de nuchtere maag stimuleert de lever en de galblaas; de galvloeistof combineert met voedingsenzymen en enzymen uit de pancreas.

– Wat water met ongepasteuriseerde appelciderazijn erin voor elke maaltijd helpt maagzuur aan te maken, de eerste stap voor de vertering.

– Gemalen lijnzaad of lijnzaadolie en überhaupt genoeg gezonde vetten in je voeding

- Pruimen of pruimendrank

- Aloe vera en magnesium supplementen

(Bron: Natural News)

Problemsolving

Behalve dat niet-perfecte drollen er op duiden dat je darmflora wel wat verbetering kan gebruiken, kan je ontlasting ook op specifiekere problemen duiden:

Mijn poep zinkt niet: Drijvende poep is vaak een indicatie van een hoog vetgehalte in de poep. Dit kan er op wijzen dat je last hebt van slechte opname (malabsorption); waarbij je niet genoeg vet en nutriënten uit je voedsel op kan nemen. Het wordt geassocieerd met coeliakie en alvleesklierontsteking.

Mijn poep stinkt echt heel erg: dit kan een teken van een infectie zijn of van serieuzere darmaandoeningen zoals de ziekte van Crohn of coeliakie  (Bron: Everydayhealth, facts about poop).

Mijn poep bevat veel slijm: dit is vaak een teken van te veel suikerconsumptie, zuivelproducten en te veel witmeelproducten.

Mijn poep schuimt: dit duidt op een onevenwichtige darmflora door teveel suiker en alcohol

En dan nog even alle kleuren van de regenboog (Bron: De hormoonfactor):

Lichtbruin: dat kan duiden op te weinig galproductie of obstructie van de galwegen, want gal geeft de kleur aan je ontlasting. Je voedsel wordt dan niet goed verteerd.

Zwarte ontlasting: kan duiden op een bloeding hoger in het spijsverteringsstelsel (maag, slokdarm). Het kan ook komen door inname van ijzertabletten. Ook is bij obstipatie de ontlasting donkerder.

Grijze ontlasting: dit duidt meestal op een tekort aan gal en gisting in de darm. De spijsverteringsenzymen (lipase) vanuit de alvleesklier worden niet goed afgegeven. Kan een gevolg zijn van het consumeren van te veel (niet goede) vette voeding.

Groene ontlasting: kan duiden op een teveel aan gal en dat de ontlasting te lang in de darm blijft. Maar het kan ook gewoon van voedsel komen als veel groene bladgroenten of vezels als psyllium.

Gele ontlasting: kan duiden op een verstopping van de galbuis door bijvoorbeeld een steentje of een ontsteking van de lever/galblaas. Ook overmatig alcoholgebruik kleurt de ontlasting geel.

Witte puntjes in de ontlasting: dan is er meestal sprake van wormpjes in de darm.

Rode ontlasting: helderrode bloedsporen geven meestal een bloeding aan in het laatste deel van de (endel)darm. Een aambei of ontsteking bijvoorbeeld, maar kan ook door een gezwel komen. Gaat het meer richting paars, dan heb je waarschijnlijk recent bietjes gegeten ;-).

 

Facebook

Twitter

Google

Pinterest

Email

Print